Sizin Öyküleriniz

Bir Kış Rüyası: LAPLAND

lapland gezi yazısı

Uzun süredir hayalini kurduğum Lapland seyahatini 2018 Şubat ayında 5 kişilik bir arkadaş grubu ile gerçekleştirdim. Peki neresidir bu Lapland?

lapland

LAPLAND NEREDE?

Lapland Rusya, İsveç, Norveç ve Finlandiya’nın kuzey topraklarına verilen isim. Bizim seyahat ettiğimiz Finlandiya Laponyası ülkenin kuzey kutup dairesi içinde yer alan topraklarından oluşuyor. En büyük şehri kuzey kutup dairesi üzerinde kurulmuş olan Rovaniemi. Hatta Laponya topraklarının yerli halkı olan Samiler’e göre Finlandiya Laponyası’nın başkenti. Sami Halkı konusuna daha sonra değineceğim.

lapland neresi

Görsel: http://zecaillou.com/

Lapland kutup iklimine sahip. Kışın ölçülen en düşük sıcaklıklar -50’leri bulabiliyor. Bizim gördüğümüz en düşük sıcaklık -33˚C oldu. Fakat bu düşük sıcaklıklar gözünüzü korkutmasın. Uygun kıyafet ve ekipmanlar sizi koruyacaktır. Nemden ve kuvvetli rüzgarlardan uzak iklim, bu noktada dostunuz oluyor. Tek yapmanız gereken doğru kıyafetler giyerek kuru kalmayı başarmak.

NASIL GİYİNMEK GEREK?

Bu kısım kendi adıma seyahat hazırlık aşamasının en uzun kısmı olduğu için yazıyı da biraz uzun tutup fazlaca bilgi vermeye çalıştım. Giyim konusunu aşmış olanlar atlayabilir. 🙂

Lapland gibi bir bölgeye kara kışın ortasında seyahat edecekseniz en önemli nokta nasıl giyinmeniz gerektiği. Seyahatinizin işkenceye dönüşmemesi termal konforunuza bağlı diyebiliriz. Bu konuda internetten araştırma yaptıysanız en çok “kat kat giyinmelisiniz” ifadesi ile karşılaşmışsınızdır. Termal konfor kişiden kişiye değişen bir olgu olmakla beraber mutlaka uyulması gereken bazı kurallar var. Bunlardan ikli gerçekten de kat kat giyinmek. 🙂

lapland kıyafet

Evet kat kat giyindik. Sırayla içten dışa saymak gerekirse; alt içlik + polar eşofman altı + su geçirmezliği ve nefes alabilirliği yüksek kar pantolonu + termal çoraplar ve kar botları. Üst beden için, üst içlik + polar kazak + en kalınından polar hırka ve nefes alabilirliği yüksek outdoor mont. En soğuk zamanlarda içlik sayısı artırılabilir veya sıcaklık -15’e (!) çıktığında ikinci kat polarlar çıkarılabilir. Eldivenler, bere ve boyunluğu da unutmayalım.

Pamuklu kıyafetlerden uzak durmalısınız. Yün kazaklar, çoraplar çok uygun. Bu sıcaklıklarda terlemek ve ıslanmak en büyük düşmanınız. Eldiven konusunda ise su geçirmez kar eldivenleri kullanmanız en iyi yöntem fakat benim gibi fotoğrafa ilgi duyuyorsanız bu tip eldivenler makine kullanmak için uygun değil. Ben gezi boyunca normal eldiven kullandım fakat özellikle kuzey ışığı beklediğimiz geceler serçe parmağımı hissetmediğim anlar oldu. Ellerimi ısıtmak için en büyük yardımcım 6 saate kadar ısı yayabilen cep ısıtıcılarıydı. Elleri çok üşüyenlere şiddetle tavsiye ediyorum. -30 derecede bile uzun süre ısı yayabiliyorlar.

lapland

Bir diğer önemli nokta ellerde ve ayaklarda kan akışını engelleyecek kadar sıkı giyinmemek. Kat kat giyinmek adına iki üç kat çorap giymek ayaklarınızdaki kan akışını engelleyeceği için üşümenizi hızlandıracaktır. Botlarınızı seçerken de bu konuya dikkat etmenizi öneririm. Botları, termal çoraplarınız ile deneyerek alınız. Bot ayağınızı sıkmamalı hatta bir miktar hava boşluğu kalmalı.

Teknik kıyafetler bu tip koşullara çok başarılı çözümler getiriyor fakat güvenilir markaların fiyatları hayli yüksek. Bu sebeple uzunca bir süre mont aramakla geçirdim. Hayatımda hiç bulunmadığım kadar soğuk bir bölgeye gideceğim için endişeliydim fakat aldığım ürün beni hayal kırıklığına uğratmadı. Üstelik Ankara koşullarında Mart sonuna kadar giyerek parasını çıkardım. 🙂 Kıyafet konusunda daha ayrıntılı bilgi için iletişime geçebilirsiniz.

LAPLAND ROTAMIZ:

Toplam 8 gece 9 gün olarak planladığımız Lapland gezimizde aşağıdaki rotayı izledik. Mümkün olduğunca kuzeydeki günlerimizi çok tutmaya çalıştık. Hem kuzey ışıklarını görme ihtimalimizi artırmak hem de Lapland’in o masalsı atmosferini doyasıya yaşamak için.

Helsinki (1 gece) – İnari (4 gece) – Rovaniemi (2gece) – Helsinki (1 gece)

MASAL DİYARI LAPLAND

İNARİ:

İlk durağımız Helsinki oldu. Pahalılığı ile nam salmış kuzey topraklarında olduğumuz için ilk gecemizi Helsinki’nin en ucuz hostelinde geçirdik. Adıyla müsemma Cheap Sleep Hostel! Hostel genel olarak temiz. İki kişilik odalar geniş ve minimal bir anlayışla döşenmiş. Kahvaltı olarak sandviç, kahve ve muz veriyorlar.

Ertesi sabah İvalo’ya uçak yolculuğumuz olduğu için Helsinki turumuzu dönüşe bıraktık. Uçak İvalo hava alanında tabiri caizse buzdan bir piste indi. Burada araç kiralayarak İnari Gölü kıyısında kiraladığımız eve doğru yola çıktık. Araç kiralayacaksanız gitmeden önce online rezervasyon yapmanız fiyat ve çeşitlilik açısından daha iyi olacaktır. Kaldığımız ev İnari şehir merkezinden 3 km uzaklıkta donmuş gölün hemen kıyısında bulunan iki dağ klübesinden biri. Klübe dediğime bakmayın. İkisi de hayallerimdeki göl evini aratmayacak güzellikte idi.

lapland rota

Bizim kaldığımız ev.

İnari gördüğüm en fantastik yerlerden biri oldu. Burada kendinizi gerçekten bir masalın içindeymiş gibi hissediyorsunuz. Güneş 8:30 gibi yüzünü gösteriyor, 09:30 civarında ise sihir başlıyor. Bir gökyüzü düşünün ki pamuk şeker pembesi olsun… Bu güzel göl evinde bir ay da kalsam her sabah aynı heyecanla bu pembe gökyüzünün altında yürümek için dışarı koşardım. Gökyüzündeki bu büyülü renkler 16:00 da günbatımında tekrar kendini gösteriyor. Lapland izlediğim en güzel gündoğumu ve günbatımı sıralamasında zirveyi zorlar.

lapland mimari

Komşularımızsa Arjantin’den gelmişlerdi.

Tamamen donmuş İnari Gölü ise bambaşka bir güzellik. Bu devasa geniş alanda kızakla kayabilir, basılmamış pamuk yumuşaklığında karlarda yuvarlanabilirsiniz. Ana haber bültenlerinde yapılan “beyaz felaket” tanımının burada cennetin dünyadaki yansımasına dönüştüğünü farkediyoruz. Doğanın ufak dokunuşlarıyla nasıl da harikalar yarattığının ispatı bu topraklar. Kutup güneşi altında pırıl pırıl parlayan kar tanelerine kuşların sesleri karışıyor. Bu anlar tüm Lapland seyahatim boyunca en etkilendiğim ve keyif aldığım anlar oldu.

lapland gün doğumu

Lapland Gün Doğumu

Gündüzlerimiz İnari gölü üzerinde yürüyüş yaparak, çevreyi keşfederek geçerken akşamları da kuzey ışıkları avına çıktık. Kuzey ışıkları (Aurora borealis) gözlemlemek bir çok değişkene bağlı. Kp index değerinin yüksek olması, açık bir gökyüzünün olması ve şehir ışıklarından uzakta bulunmak bu değişkenlerden bazıları. Biz maalesef Aurora aktivitesinin çok yüksek olmaması sebebi ile bu büyüleyici ışık oyunlarını hayalimizdeki gibi yakalayamadık ama hiç göremedik de diyemeyiz ucundan yakaladığımız ışıklar da mutlu olmamıza yetti. 🙂

lapland

Lapland Pembe Gökyüzü

Bir gece aurora görebileceğimiz daha izole yerler bulmak için, arabaya atlayıp kuzeye sürdük. Aurora göremesek de tüm şehir ışıklarından uzak, üzerimizde milyonlarca yıldızın dans ettiği donmuş küçük bir göl bulduk.

Lapland’de ortamın büyüsüne kapılmak dışında yapabileceğiniz bir çok aktivite var. Ren geyiği safarisi, husky safari, snowmobile kullanmak, donmuş gölde balık avı, ormanlar içinde kar yürüyüşü, Levi bölgesinde kayak, kuzey buz denizinde buz kıran gemileri ile yolculuk…

İnari Gölü

İnari Gölü’nde Sis

Biz bunlardan bazılarını gerçekleştirdik. İnari’de geçirdiğimiz günlerden birinde ren geyiği çiftliği ziyareti, snowmobile turu ve buzda balık avının dahil olduğu bir tura katıldık. Tur fiyatı kişi başı 190 Euro ve ren geyiği eti ile yapılmış sebzeli et haşlamadan oluşan öğle yemeği fiyata dahil. Aktivite yapmak istediğinizde madalyonun öteki yüzü, kuzey avrupa pahalılığı, yüzünüze tokat gibi çarpıyor. Buluşma noktasında üzerimize (tüm o kat kat kıyafetlerin üstüne) özel bir tulum giyip, kar maskesi ve kask taktık. Eğer ehliyetiniz yanınızda değilse snowmobile kullanmanıza izin vermiyorlar. Bir kar motoruna iki kişi binebiliyor. Aracı kullanacak kişiye sürüş öncesi, tur sırasında bir kaza meydana gelirse, 800 Euro’ya kadar oluşan hasarı karşılayacağının teminatı olan bir kağıt imzalatılıyor!1!! ve tur snowmobilin nasıl kullanıldığı ile ilgili brifing ile başlıyor. Aracı kullanmak kolay birkaç dakika içinde adapte oluyorsunuz. Fakat daha önce kar motoru tecrübeniz yok ise aracı devirmek de bir o kadar kolay! Bizim turumuz sırasında iki araç devrildi, biri de maalesef benim aracımdı. Aracı sadece devirmekle kalmayıp kolçağını da kırmam -25 derecede soğuk terler dökmeme sebep oldu. İmzalatılan kağıt konusunda gayet ciddiler. Aracın sağ tarafının çukura denk gelmesi bana tam 245 Euroya mal oldu. Siz siz olun gerekirse 3 km/h hızla gidin ama kar motorunu devirmeyin. Yaklaşık yarım saatlik kar motoru yolculuğu sonunda donmuş göl üzerinde delik açıp balık tutmaya çalıştık. Çalıştık diyorum çünkü tutamadık. Turun buzda balık avı kısmı olmasa da olurmuş dediklerimizden.

inari gölü

Donmuş Göl Üzerinde Yürüyüş

Balık tutma denemesinden sonra gölün hemen kıyısında yine müthiş sevimlilikte bir klübeye girdik. İçeride yanan soba, haşlama geyik eti ve çay bizi bekliyordu.

Turun sıradaki durağı ren geyiği çiftliği oldu. Çiftlikte bizi geleneksel kıyafetlerini giymiş Sami halkı mensubu çalışanlar karşıladı. Sami halkı ren geyiği çobanlığı yapan dünyadaki sayılı topluluklardan biri. (diğeri için bknz: Kuzey Moğolistan’da yaşayan Dukhalar). Ren geyikleri ve Samiler ile ilgili bilgiler alıp, ren geyiklerinin çektiği kızak ile 10 dakikalık kısa bir tur yaptık.

Samiler kuzey avrupanın yerli halkına verilen genel isim. Bu insanların günümüzden 3000 yıl kadar önce Asya üzerinden İskandinavya’ya yerleşen ilk topluluk olduğu düşünülüyor. Fin-Uygur dil ailesinden olan Samiler avcılık, balıkçılık ve ren geyiği çobanlığı ile uğraşıyorlar. Samiler eski Orta Asya Türk toplulukları gibi şamanizm felsefesine inanıyorlardı. Hediyelik eşya dükkanlarında sık sık karşılaştığımız Sami davulu Türk şaman davullarına oldukça benziyor.

20. yüzyılın ortalarından itibaren Sami halkı kuzey avrupa topraklarında sistematik baskı, asimilasyon ve kırıma maruz kaldı. Bugün 100.000 ‘i aşamayan nufuslarının büyük bir kısmı Kuzey Rusya topraklarında yaşıyor. Sanayileşme, güneye göç, asimilasyon ve doğanın tahrip edilmesi sebebi ile Sami halkının geleceği bugün de tehlike altında. Bugün tüm dünya ülkelerinin örnek aldığı kuzey avrupa medeniyetinin bile yerel ve kültürel zenginliklere olan tahammülsüzlüğünü, sadece ve sadece yarım asır öncesine kadar Samilere karşı gerçekleştirilen asimilasyon politikasından anlayabiliyoruz. Seneler önce yok olan ya da yok olmaya yüz tutan tüm güzel ırklar gibi, Kızılderililer, İnkalar, Mayalar, Aztekler, Afrika halkları gibi Samiler de zulümden payını almış. Umarım bir gün dünyanın farklılıkları zenginlik olarak göreceği günlere ulaşırız.

1900’lerden bir Sami Ailesi

ROVANIEMI’YE YOLCULUK VE KITTILA’DAKİ BUZ OTEL ZİYARETİ:

Inari’de geçirdiğimiz 4 gün sonunda kiraladığmız araç ile Rovaniemi’ye doğru yola çıktık. İnariRovaniemi arası yaklaşık olarak 330 km. Kittilӓ bölgesinde inşa edilmiş buz otele uğramak için yolumuzu bir miktar uzattık. Kış koşullarında araba kullanmak gözünüzü korkutmasın. Yollar düzenli olarak temizleniyor ve araçların kar lastikleri koşullara oldukça uygun. Yine de hız yapmamakta fayda var. Hem hava koşulları sebebi ile ne kadar temizlenirse temizlensin yol üzerinde hiç kalkmayan buz tabakası var hem de yolunuza muhakkak vahşi ren geyikleri çıkacaktır. Bu güzel hayvanların en büyük düşmanı avcılar ve yırtıcılar değil, trafik. Her sene otoyollarda trafik kazası sonucu sayısız ren geyiği ölüyormuş. Kendi habitatı içinde zararsız hayat süren bu hayvanların yaşam hakkını elinden almamak için biz de pür dikkat devam ettik yolumuza.

Yolumuza çıkan ren geyiği çifti.

BUZ OTEL (SNOW VILLAGE ICE HOTEL)

Buz otel her sene farklı bir konseptle, tamamen buzdan inşa ediliyor. Bünyesinde buzdan yataklar üzerinde yatabileceğiniz odalar, restorant, bar, şapel gibi bir çok kısım bulunuyor. Bu sene otelin konsepti Game of Thrones. Bilet alarak oteli gezebiliyorsunuz. Dizinin hayranları için oldukça ilgi çekici bir nokta ama beni çok etkilediğini söyleyemeyeceğim. Yolunuzun üzerinde ise ziyaret edebilirsiniz fakat özellikle bu oteli görmek için uzun yollar katetmeye ya da turlara para vermeye gerek olmadığını düşünüyorum.

Traveltriangle.com

ROVANIEMI:

Rovaniemi Lapland’in en büyük şehri. Finlandiya Laponyası’nın başkenti olan bu şehir kuzey kutup dairesi üzerinde kurulmuş. İki gün boyunca şehir merkezinde kiraladığımız apartman dairesinde kaldık. Daire oldukça temiz ve kullanışlı idi. Hayli küçük olan Rovaniemi’yi keşfetmek için bir gün yeterli.

Şehrin en büyük turist atraksiyonu merkeze 20 dk uzaklıkta olan Santa Claus’un köyünü ziyaret. Santa Claus Köyü kuzey kutup dairesi üzerinde kurulmuş bir tesis.

Burada sayısız hediyelik eşya dükkanını gezebilir, ücret karşılığında Santa Claus ile fotoğraf çektirebilir, postaneden sevdiklerinize yılbaşında teslim edilmek üzere kart atabilirsiniz.

Ayrıca köyün hemen bitişiğinde husky çiftlikleri ve ren geyiği safarisi yapabileceğiniz merkezler bulunuyor. Biz Inari’de huskyleri görmediğimiz için bu güzel köpekleri ziyarete gittik. Sadece köpekleri sevmek için giriyorsanız ücret 10 Euro. 10 dakikalık kısa bir kızak turu da yapmak isterseniz 40 Euro ödeyerek çiftliğe girebilirsiniz.

Turlar ile ilgili genel fikrimi sorarsanız;

  • Öncelikle her aktvite birbirinden pahalı
  • Rovaniemi daha büyük ve daha kalabalık bir şehir olduğu için Inari’ye göre daha fazla tur çeşidi ve daha ucuza bu süreci tamamlama imkanınız var. Ben bu tarz aktiviteleri Rovaniemi’deki şirketleri gezip hepsinden fiyat alarak yapmanızı tavsiye ederim.
  • Ren geyiklerinin çektiği kızaklar hayli yavaş hareket ediyor. Bir saatlik ren geyiği turunun biraz sıkıcı olacağını düşünüyorum. Bence geyik çiftliği ziyaret ederek bu güzel canlılara yakın olmak, onları beslemek çok daha keyifliydi. Hem de sırf insanoğlunun zevki için özünde özgür olan bu hayvanlara yük çektirmemiş olursunuz.
  • Snowmobile oldukça keyifli. Amman dikkat kaza yapmayın
  • Husky safari ben yapmadım ama geyiklere göre daha hızlı ve keyifli olduğunu söyledi yapan arkadaşlarım. Köpekler kızak çekmek için oldukça hevesliler, baskı ve şiddet altında canları yanarak kızak çekmediklerini düşünmek istiyorum.

HELSINKI

Rovaniemi’de geçirdiğimiz iki günden sonra Helsinki’ye öğle saatlerinde hava yolu ile ulaştık. Eşyalarımızı Cheap Sleep Hostele bırakıp şehri keşfe başladık. Helsinki oldukça düzenli bir şehir. Görülmesi gereken bazı belli başlı mimari yapıları ve müzeleri var. Çok zamanımız olmadığı için şehri daha derinden tanıma şansımız olmadı. Senato meydanı, Uspenski katedrali, Allas Sea Pool, Kamppi Chapel of Silence, Kiasma Modern Sanat Müzesi, Temppeliaukio Rock Church(Kaya Kilise) gördüğümüz yerler arasında.

Helsinki Senato Meydanı

PAHALILIK MESELESİ

Dillere destan Kuzey Avrupa pahalılığına biz de maruz kaldık. Tabi bunda herşeyi 5 ile çarpmak zorunda kalmamızın da payı büyük, tüm sorumluluğu İskandinavya’ya atmamak lazım. 🙂

Tallinn’den Alkol Alan Finler from google.com

Temppeliaukio Rock Church (Kaya Kilise)

Uspenski Katedrali

Bir takım şeylerin fiyatından bahsetmek gerekirse;

  • Bira marketlerde bile 3-4 Euro arasında, eğer bir mekanda içmek isterseniz gittiğiniz yere göre 10 Euroya kadar çıkıyor. Alkol fiyatlarının seviyesi öyle bir boyutta ki sadece turistler değil Fin Halkı da bu konuda şikayetçi. Fiyatlar Estonya’da daha ucuz olduğu için Finler alkol ihtiyaçlarını Tallinn’den karşılıyor.
  • Yapmak istediğiniz aktivitelerin en ucuzu 100 Euro’dan başlıyor.
  • Bizim yapmadığımız buz kıran gemileri ile seyahat 400 Euro’nun üzerinde.
  • Dışarıda yemek yemek isterseniz içecek hariç en az 15 Euro’yu gözden çıkarmanız gerekiyor.
  • Eğer kuzey ışıklarını cam iglolarda kalarak izlemek isterseniz ev tutmaya göre fiyat 3-4 katına çıkıyor.

Biz bu durumla, Rovaniemi ve Inari’de ev kiralayıp Helsinki’de hostelde kalarak baş etmeye çalıştık. Market alışverişi yaparak yemeklerimizi kendimiz hazırladık. Finlandiya’nın fiyat performans ürünü ise su. Su tüm mekanlarda ÜCRETSİZ. Barlarda bulunan musluklardan doldurarak dilediğinizce kana kana içebilirsiniz. Su sağlıktır arkadaşlar, buralara gelirseniz bol bol su için. Birayı günümüz Türkiye’sinde bile daha ucuza içebilirsiniz.

Yazı konuk yazarımız Beste Gökkılıç tarafından yazılmıştır. Tüm fotoğraflarını Instagram: @beste_gkklc adresinden takip edebilirsiniz.

Yazar Hakkında

Beste Gökkılıç

Yorumlar

  • Merhabalar Beste Hanım,

    İlginizi çekebileceğini düşündüğüm için Finliler’e ait bir yaşam felsefesiyle ilgili yorumda bulunmak istedim. İsmi ‘’Sisu’’ 💛

    İnsanız kimi zaman kendimizi bir çıkmazda hissedebiliriz. Hayat önümüze birtakım engeller ve zorluklar çıkarır ancak biz bu engellere ve zorluklara karşı nasıl direneceğimizi, onları nasıl aşacağımızı bilemeyiz. Böyle bir durumda kendimize bir çıkış yolu, tutunacak bir dal ararız. Sisu felsefesi; Finliler’in zorluklara karşı direnme gücünü anlatan bir yaşam felsefesidir. Kelime anlamı olarak Sisu; ‘’Bir şeyin yapılması gerekiyorsa yapılır’’ anlamına gelmektedir. Sisu felsefesi aşırılıktan uzak durulması gerektiğini de belirtir. Finliler’e baktığımızda oldukça sakin bir yapıda olduklarını ve hayatlarının pek çok alanında sadeliği benimsediklerini görebiliriz. 🍃

    Sisu felsefesiyle ilgili ben de kaleme aldığım bir yazımı izninizle şuraya bırakıyorum; https://www.tarz2.com/cesaretin-ve-mutlulugun-sembolu-sisu-felsefesi

    Keyifli okumalar dilerim,
    sağlıcakla ve sadelikle kalın.

Yorum Bırak